بررسی اثر دوره بازگشت باران و الگوی آن بر فرسایش خاک دامنه ها در حوضه های آبریز(مطالعه موردی: حوضه آبریز هشان)
نویسندگان
چکیده مقاله:
فرسایش خاک یک پدیده بسیار پیچیده است که دربردارنده فرایندهای کنش و انتقال ذرات خاک می باشد. بزرگی و اهمیت این فرایند بستگی به عوامل زیادی همچون اقلیم، خاک، توپوگرافی، پوشش گیاهی و مدیریت اراضی دارد. مهمترین عامل تأثیرگذار اقلیمی بر فرسایش، فاکتور شدت بارندگی و فرکانس آن بر هدررفت خاک است. هدف از این مطالعه بررسی اثر و سهم بارانهای با شدت بالا (دوره بازگشت 100ساله) نسبت به شدت‌های متوسط و پایین (دوره بازگشت 20 و دو ساله) بر نرخ فرسایش خاک و متغیرهای هیدرولیک جریان و همچنین آگاهی از فرضیة تاثیر بیشتر بارانهای شدید با دوره بازگشت بالا، نسبت به رگبارهای متناظر با دوره بازگشت‌های پایین است. این بررسی روی خاک اراضی تخریب یافته مارنی زیرحوضة هشان سفیدرود و در آزمایشگاه شبیه‌ساز باران انجام پذیرفت. نتایج مطالعه در 18بار آزمایش بارش- رواناب، نشان داد با شدت یافتن باران و افزایش دوره بازگشت آن از 20سال به 100 سال و از دو سال به 20 سال، به ترتیب باعث رشد دو برابری و شش برابری دبی جریان واحد می گردد، که این افزایش منجربه تشدید تلفات خاک به ترتیب 3/3 برابری و 16 برابری مقدار تلفات اولیه در خاک اراضی مارنی شده است. بنابراین در خاکهای مارنی بارانهای با دوره بازگشت بالا، تاثیری کمتر از تعداد متناظر بارانهای با دوره بازگشت های پایین دارند. همچنین افزایش شدت بارندگی به دوره بازگشت‌های بالاتر، تاثیر تصاعدی، مستقیم و غیرخطی در مقدار تلفات خاک مارن داشته است. درصد شیب نیز تاثیر تشدیدشونده سه تا شش برابری در افزایش تصاعدی دبی جریان و سپس هدررفت خاک دارد. درنهایت فاکتورهای درجه شیب و شدت بارندگی به طور مجزا و متقابل در مقدار هدررفت خاک موثر و اختلاف معنی دار بالایی در سطح یک درصد دارند.
منابع مشابه
تهیه نقشه سیمای طرح با هدف کنترل فرسایش براساس الگوی ژئومورفولوژی (مطالعه موردی: حوضه آبریز زنوزچای)
در بسیاری از مناطق ایران انتخاب کاربری و مدیریت زمین بدون توجه به قابلیت‌ها و توان سرزمین انجام می‌شود که سبب اتلاف سرمایه و کاهش ظرفیت محیطی می‌شود. با دانستن وضعیت شکل زمین می‌توان به چگونگی خاک و رستنی‌های هر واحد شکل زمین و توان آن برای کاربری‌های انسان در سرزمین پی برد. در این تحقیق ابتدا با تلفیق سه نقشه جهت دامنه، شیب دامنه و طبقات ارتفاعی، نقشه شیب تهیه شد و در مرحله بعد نقشه ژئومورفولو...
متن کاملنقش حفاظت از اکوسیستم های طبیعی گیاهی در گسترش فرسایش تشدیدی و هدر رفتن خاک (مطالعه موردی: حوضه آبریز واشان)
متن کامل
ارزیابی تأثیر مورفومتری لندفرم ها بر روی سیل خیزی حوضه های آبریز (مطالعه ی موردی: حوضه های شمالی کوهستان سبلان)
چکیده یکی از مسائل مطرح در هیدرولوژی یک منطقه تولید رواناب و مساله سیلخیزی است. لندفرمها با توجه به مورفومتری که دارند نقش مهمی را در ایجاد رواناب و سیلخیزی ایفا میکنند. در این پژوهش با استفاده از استخراج لندفرمها و لایههای کاربری زمین، پوششگیاهی، جنس سازندها، بارش و کاربری زمین اقدام به پهنهبندی سیلخیزی در دامنههای شمالی سبلان شده است تا از این طریق اثرات مورفومتری لندفرمها در هیدر...
متن کاملبررسی اثر سیستمهای شکل‌زا بر مورفولوژی حوضه های آبریز
در این مقاله نتایج مقایسه سیستماتیک بین مورفولوژی حوضه های آبریز برای پیش بینی تغییر شکل این حوضه ها در طی مراحل رشد ارائه شده است و مهمترین شالوده ای که بر مبنای آن اندازه گیری های مربوط به شکل حوضه ها انجام پذیرفته طبقه بندی ایران به چهار سیستم شکل‌زا بوده است تا نقش و تأثیرگذاری این سیستمها در به وجود آمدن روابط هویت زا در حوضه ها مورد ارزیابی قرار گیرد. به این منظور، در هر یک از چهار سیستم ...
متن کاملمطالعه ژئومورفولوژی و فرسایش در حوضه آبریز الموت رود
حوضه ی آبریز الموت رود واقع در رشته های میانی واحد کوهستانی البرز مرکزی، یکی از سر شاخه های رودخانه شاهرود و در نهایت زیر حوضه ای از حوضه ی وسیع سفید رود، در شمال شرقی قزوین، در بخش معلم کلایه واقع گردیده است. سالانه چندین میلیون متر مکعب رسوب از سطح این حوضه منفک گشته و توسط جریان های رودخانه ای حمل و در سطح اراضی پایین دست قبل از دریاچه سد و در مخزن سد سفیدرود انباشته می شوند. سازندهای مربوط ...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 39 شماره 4
صفحات 123- 132
تاریخ انتشار 2016-12-21
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023